Formy opodatkowania firmy. Czym się różnią i kiedy się opłacają?
W 2019 r. przedsiębiorcy mają do wyboru 4 formy opodatkowania. Wybór tej optymalnej powinien zależeć od uzyskiwanych dochodów oraz specyfiki danej działalności gospodarczej. Jeśli dobrze wybierzesz, w skali roku możesz zaoszczędzić naprawdę duże sumy. Musisz przede wszystkim wiedzieć, że podstawą opodatkowania jest najczęściej dochód firmy, a jego wysokość ustala się w łatwy sposób - od przychodu należy odjąć koszty jego uzyskania i gotowe. Teraz przyjrzyjmy się poszczególnym rodzajom podatków i zastanówmy, w jakiej sytuacji najlepiej się sprawdzą.
Skala podatkowa
Bardzo popularna forma opodatkowania, czyli tzw. zasady ogólne. Jeśli przedsiębiorca nie zadeklaruje innej formy, automatycznie podatek naliczony zostanie według skali podatkowej zgodnie z progiem, do którego się kwalifikuje. Pierwszy próg wynosi 18% i przeznaczony jest dla osób, których dochód wyniósł w ubiegłym roku nie więcej jak 85 528 zł. Drugi próg to 32% - dla osób, które zarobiły więcej. W drugim przypadku wyższy podatek naliczany jest jednak nie dla całej kwoty, a jedynie dla wartości powyżej określonego limitu. Jest też kwota wolna od podatku, która w przypadku rozliczenia za rok 2018 wynosi 8 tys. zł. Mimo, że od dochodów w tej wysokości nie zapłacimy podatku, obowiązek złożenia rocznego PITu pozostaje.
Zaliczki na podatek powinno się regulować do 20 dnia miesiąca następującego po rozliczanym miesiącu (lub kwartale, jeśli wybierzesz płatności kwartalne). Raz do roku należy złożyć rozliczenie PIT-36 za ubiegły rok (do 30 kwietnia).
Skala podatkowa jest często dobrym rozwiązaniem dla firm stawiających pierwsze kroki. W ich przypadku nie jest rzadkością sytuacja, że koszty uzyskania przychodu są od niego wyższe, czyli firma przynosi straty. Wtedy podatku nie zapłacisz w ogóle. Poza tym opodatkowanie na zasadach ogólnych uprawnia np. do korzystania z różnego typu odliczeń, prawa do rozliczenia z małżonkiem czy jako osoba, która wychowuje dziecko samotnie. Minusem skali podatkowej jest konieczność prowadzenia Podatkowej Księgi Przychodów i Rozchodów i wspomniana możliwość zapłaty podatku według wyższej stawki.
Podatek liniowy
Tu podatek od dochodu ma tylko jedną stawkę, tj. 19%. Jeśli przedsiębiorca chce być opodatkowany na tych zasadach, musi zgłosić to na druku CEIDG-1. Reguły dotyczące zaliczek na podatek i rocznych rozliczeń są takie same jak w przypadku skali podatkowej.
Na korzyść podatku liniowego przemawia jedna stawka podatku, co sprawdzi się w przypadku firm przynoszących duże zyski. Wady polegają na braku tych korzyści, które oferuje skala podatkowa: kwoty wolnej od podatku, różnych odliczeń i przywilejów.
Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych
Ta forma opodatkowania przeznaczona jest dla osób fizycznych, spółek cywilnych lub jawnych prowadzących działalność gospodarczą, która nie została wykluczona odrębnymi przepisami. Wszystkie usługi, których dotyczy wyłączenie wymienione są w ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym. Z ryczałtu mogą skorzystać nowi przedsiębiorcy oraz ci, których przychody z poprzedniego roku wyniosły nie więcej niż 250 tys. euro. Po zastosowaniu odpowiednich przeliczeń w 2019 r. na zasadach ryczałtowych będą mogły się rozliczać firmy, które w 2018 roku uzyskały przychód nieprzekraczający 1 069 875 zł.
Ta forma opodatkowania to dobra opcja dla małych firm, dla których ważna jest uproszczona księgowość. Podatek naliczany jest tu od przychodu i nie ma możliwości odliczenia kosztów jego uzyskania. Można jednak zastosować ulgi przewidziane dla podatku PIT, przykładowo czesiowego odliczenia składek ZUS. Ryczałt wyznacza różne stawki podatku – zależne są one od rodzaju prowadzonej działalności. Podatek może więc wynieść 3%, 5,5%, 8,5%, 17% lub 20%. Przyporządkowanie poszczególnych rodzajów działalności gospodarczej do określonych stawek również znajduje się we wspomnianej ustawie.
Ryczałt opłaca się do 20. dnia miesiąca, który nastąpił po miesiącu, w którym wpłynął przychód. W przypadku miesiąca grudnia opłatę uiszcza się najpóźniej w terminie złożenia rozliczenia (31 stycznia). Jeśli przychody firmy nie przekroczyły w poprzednim roku 25 tys. euro – może ona rozliczać się kwartalnie. Od stycznia 2019 r. zniesiony został obowiązek prowadzenia karty przychodów, a także ewidencji wyposażenia oraz zatrudnienia.
Karta podatkowa
Z karty podatkowej skorzystać mogą głównie zawody rzemieślnicze – pełen wykaz działalności też można znaleźć w ustawie. Określa ona również limity stanu zatrudnienia i inne ograniczenia czy wykluczenia.
W tej formie podatek jest stały – jego wysokość określa indywidualnie urząd skarbowy. Pod uwagę bierze zakres działalności, liczbę pracowników czy liczbę mieszkańców miejscowości, w której działa firma. Karta podatkowa jest przede wszystkim bardzo prosta w obsłudze – nie trzeba prowadzić księgowości, składać zeznań podatkowych ani obliczać zaliczek na podatek dochodowy. Konieczne jest ewidencjonowanie zatrudnienia i wydawanie rachunków bądź faktur na żądanie klienta.
Podatek obniża się o zapłaconą składkę na ubezpieczenie zdrowotne i należy go uiścić do 7. dnia miesiąca za miesiąc poprzedni, natomiast za grudzień należy zapłacić do 28 grudnia. Nie można tu skorzystać z rozliczeń kwartalnych czy preferencji podatkowych.